Trudne sytuacje w szkole (placówce opieki) – wprowadzenie

Praktyka pokazuje, że w szkołach (a także innego typu placówkach opiekuńczo – wychowawczych), wydarzają się sytuacje trudne, związane z zachowaniami problemowymi dzieci. Zwykle wymagają one podjęcia odpowiednich działań interwencyjnych. W zdarzenia te uwikłanych jest często wiele osób – uczniów, nauczycieli, wychowawców, rodziców. Można więc powiedzieć, że obejmują one różne segmenty systemu społecznego placówki. W tak złożonej rzeczywistości nie łatwo znaleźć konstruktywne rozwiązania. Natomiast nierozwiązane trudne sytuacje powodują narastanie problemów, utrwalanie dysfunkcyjnych wzorców zachowania, a w konsekwencji mogą prowadzić do kryzysu. Istnieje duże ryzyko rozprzestrzeniania się zjawisk problemowych nie tylko wewnątrz placówki, ale nawet poza nią, co owocuje interwencją organów nadzorujących lub wzbudza zainteresowanie mediów. Działania podejmowane pod presją, w dużym napięciu, nie sprzyjają budowaniu współpracy i dobrych relacji, a kłócący się i walczący dorośli tracą autorytet w oczach dzieci, niszcząc ich zaufanie i poczucie bezpieczeństwa. Podjęcie konstruktywnej interwencji wymaga odpowiednich kompetencji, w szczególności rozumienia procesów zachodzących w systemie, określania ról, umiejętności komunikowania się w sytuacjach konfliktowych, znajomości strategii rozwiązywania różnego typu problemów.

Cykl artykułów, który rozpoczynamy, będzie poświęcony tym zagadnieniom. W sposób praktyczny, w odniesieniu do konkretnych przypadków, zostaną pokazane sposoby działania w typowych trudnych sytuacjach wydarzających się w szkole i innych placówkach. Teksty zawarte w tym cyklu mogą stanowić materiały do pracy dla osób stykających się z problemowymi zachowaniami dzieci w swojej codziennej pracy.