Bezpieczeństwo na drodze – wychowanie, profilaktyka i edukacja

Obie inicjatywy realizowane są w ramach Narodowego Programu Zdrowia ze środków Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych. Inicjatorem pierwszego z wymienionych projektów jest Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, drugiego – Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii, ich wykonawcą zaś jest Fundacja Poza Schematami.

„Bez ryzyka na drodze”

Osoby prowadzące autokary, tramwaje czy autobusy to szczególna grupa zawodowa. Ich umiejętności, wiedza i kondycja psychofizyczna stanowią ważne składowe bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego. Zdarzają się niestety kierowcy autokarów, również tych przewożących dzieci, prowadzący pod wpływem alkoholu czy nieprzestrzegający limitu czasu pracy. Takich przypadków jest stosunkowo niewiele, jednak nietrzeźwi kierowcy lub przemęczeni stanowią ogromne zagrożenie na drodze. Stąd m.in. kontrole autokarów i osób je prowadzących dokonywane przez policję, czasem na wniosek zaniepokojonych rodziców, nauczycieli lub organizatorów wycieczek i wakacyjnych wyjazdów. Bezpieczeństwo dzieci traktowane jest priorytetowo. Policja informuje dyrekcje szkół, a także przedstawicieli samorządów lokalnych o stwierdzonych nieprawidłowościach [1]. Informacje takie mają dodatkowy wymiar prewencyjny i pozwalają na podjęcie odpowiednich działań u przewoźników.

Jednym z narzędzi w zapobieganiu tego rodzaju, i innym, niebezpiecznym zdarzeniom jest projekt „Bez ryzyka na drodze”, którego realizację rozpoczęto w styczniu 2021 roku. Jego celem jest propagowanie trzeźwości w ruchu drogowym przez przygotowanie i dystrybucję broszury edukacyjnej adresowanej do kierowców zajmujących się przewozem osób, oczywiście mogą z niej korzystać także kierowcy niezawodowi. Obecnie publikacja jest przygotowywana, zostanie wydana po wakacjach i będzie kolportowana w miejskich przedsiębiorstwach transportowych.

W publikacji znajdują się informacje na temat działania alkoholu w zależności od jego stężenia i wpływu na zdolność do prowadzenia pojazdów. Przytaczane i dezawuowane są nieprawdziwe, potoczne opinie dotyczące spożywania alkoholu. Analizowana jest także kwestia uzależnienia. Czytelnicy znajdą przydatne testy do autodiagnozy oraz porady na zdrowe wspomaganie kondycji psychofizycznej.

Osobną część stanowi omówienie prawnych aspektów używania alkoholu i narkotyków w ruchu drogowym. W broszurze wskazano cechy pozwalające odróżnić wykroczenie od przestępstwa w odniesieniu do prowadzenia pojazdów pod wpływem alkoholu i innych substancji o podobnym działaniu. Omówiono także sankcje, jakimi zagrożone jest używanie substancji psychoaktywnych i prowadzenie pojazdów.

Po więcej informacji zapraszamy na stronę wydawcy.

Bez chemii na drodze

Na co dzień zwykle nie zastanawiamy się nad tym, że prowadząc samochód, jadąc rowerem czy przechodząc przez ulicę jesteśmy bacznie obserwowani. Przyglądają się nam dzieci. To przede wszystkim od nas – osób dorosłych, rodziców – uczą się bezpiecznych lub niebezpiecznych sposobów postępowania na drodze. Dobrze, gdy widzą, że rodzice zachowują trzeźwość, jadą z odpowiednią prędkością, nie przechodzą na czerwonym świetle itp. Wówczas rośnie szansa, że dzieci w bliższej i dalszej przyszłości odwzorowywać będą takie pozytywne wzorce. Właśnie wzrost wiedzy rodziców na temat roli procesu modelowania (czyli naśladowania przez dzieci zachowań osób znaczących) w odniesieniu do bezpieczeństwa ruchu drogowego jest jednym z celów kampanii „Bez chemii na drodze”.

W ramach kampanii, w 2020 roku, opracowano program psychoedukacyjny „Od Ciebie wszystko się zaczyna” przeznaczony do wykorzystania w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych przez nauczycieli i pedagogów. Celem zajęć jest wzmacnianie bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w ruchu drogowym, a ich odbiorcami są rodzice i opiekunowie uczniów. W 2021 roku program zostanie dostosowany do wdrażania online.

Rodzice i nauczyciele mogą korzystać z ciągle aktualizowanej bazy wiedzy w postaci artykułów dotyczących wychowania w kontekście trzeźwości i bezpieczeństwa na drodze oraz na temat przyczyn, skutków i profilaktyki zachowań ryzykownych młodych ludzi (np. sygnałów ostrzegawczych wskazujących na używanie narkotyków lub sposobów rozmawiania z nastolatkami o substancjach psychoaktywnych). Zamieszczane są także artykuły prezentujące aktualne wyniki badań, w tym np. na temat używania narkotyków przez młodzież.

Na stronie kampanii dostępna jest także ulotka edukacyjna „Nie pozwól chemii przejąć kontroli”, która w atrakcyjny i przystępny sposób konfrontuje nieprawdziwe, obiegowe opinie na temat używania alkoholu i narkotyków z wiedzą naukową. Zawiera także informacje na temat sankcji prawnych dotyczących prowadzenia samochodów pod wpływem substancji psychoaktywnych oraz dotyczące wpływu narkotyków i alkoholu na sprawność psychomotoryczną kierowców.

Przygotowano ponadto materiały audiowizualne, w tym film edukacyjny dla rodziców, którego zadaniem jest zwrócenie uwagi na znaczenie procesu modelowania w kształtowaniu postawy trzeźwości na drodze u młodych ludzi.

Opr. red.